Τρεις επιστολές μαθητών: στην Άννα Φρανκ, στον Πρίμο Λέβι και στη Ροζίνα Ασσέρ… παρουσιάζει η Μπέττυ Μαγρίζου στο «Άλεφ», τεύχος 76
«…Είμαι σίγουρη, πως τα παιδιά που εμπλέκονται στο να μελετήσουν τη σκοτεινή αυτή σελίδα της ιστορίας, που βλέπουν το τι δυστυχώς «κατάφερε» να κάνει άνθρωπος σε άνθρωπο, θα είναι αυτά που θα αντισταθούν στο ρατσισμό και θα αγωνιστούν για την ειρήνη! Ο Θοδωρής Αρλέτος, η Ζωή Μπαϊραχτάρη και Γιώργος Μακαγιός, είναι τρία από αυτά τα παιδιά. Εκπροσωπώντας το σχολείο τους, το ΓΕΛ Τυρνάβου, έγραψαν και μας παρουσίασαν τρία γράμματα, ένα προς την Ροζίνα Ασσέρ, ένα προς την Άννα Φρανκ και ένα προς τον Πρίμο Λέβι. Τρία συγκλονιστικά γράμματα, που διαβάζοντάς τα θα συμφωνήσετε μαζί μου, πως υπάρχει ελπίδα!…»
Οι σπουδαίες πρωτοβουλίες της Ισραηλιτικής Κοινότητας Λάρισας στην εκπαίδευση
Της Μπέττυς Μαγρίζου*
Η Ισραηλιτική Κοινότητα Λάρισας, ανέκαθεν είχε πολύ καλές σχέσεις με τις Αρχές της πόλης και με τους συμπολίτες της. Σε αυτό οφείλεται, το ότι είναι η πρώτη πόλη στην Ελλάδα, όπου η ΙΚΛ και ο δήμος Λάρισας ανήγειραν το 1987, Μνημείο Εβραίων Μαρτύρων Κατοχής, δημιουργία του Γιώργου Χουλιάρα, στην ομώνυμη πλατεία και το ότι ασπαζόμενη την πρόταση του συγγραφέα και σκηνοθέτη Βαγγέλη Κολώνα, ανήγειρε το 1999, Μνημείο στη μνήμη της Άννας Φρανκ, στο πρόσωπο της οποίας συμβολίζονται τα 1.500.000 αδικοχαμένα παιδιά, σε ομώνυμη πλατεία. Με αφορμή την ύπαρξη μνημείου της Άννας Φρανκ στην πόλη μας και θεωρώντας, πως μόνο με την εκπαίδευση καταπολεμείται ο φασισμός, ο ρατσισμός και η μισαλλοδοξία, σκεφτήκαμε ως Ισραηλιτική Κοινότητα, πριν από οκτώ χρόνια και προτείναμε στην Περιφερειακή Δ\νση Εκπαίδευσης Θεσσαλίας, η οποία αμέσως αποδέχτηκε την ιδέα μας, να οργανώνονται κάθε χρόνο στο πλαίσιο της Διεθνούς Ημέρας Μνήμης του Ολοκαυτώματος, εκδηλώσεις- αφιερώματα στην Άννα Φρανκ και γενικά στο Ολοκαύτωμα, από σχολεία για σχολεία. Και ιδού εγένετο το θαύμα! Η άγνωστη μέχρι τότε πλατεία ζωντάνεψε και το κυριότερο, ζωντάνεψε από μαθητές, που με εμπνευσμένες πρωτότυπες δράσεις-παρουσιάσεις εξαιρετικού επιπέδου και με μεγάλη ευαισθησία, μετέφεραν τις αλήθειες που δυστυχώς τείνουν να ξεχαστούν και το μήνυμα του Ποτέ Ξανά. Υπήρξε δε, τόσο μεγάλη η συμμετοχή, που τα επόμενα χρόνια χρειαστήκαμε τον χώρο του Ωδείου της πόλης , όπου και μεταφέρθηκαν οι εκδηλώσεις, για να ακολουθήσουν με το πέρας τους οι καταθέσεις στεφάνων στην Πλατεία Άννας Φρανκ, όπου περπατώντας οδηγούνται τα σχολεία. Και έκτοτε, κάθε χρόνο γινόμαστε μάρτυρες του συγκλονιστικού αυτού γεγονότος. Φανταστείτε τη συγκίνησή μας, που καταφέραμε μια ιδέα μας να γίνει πλέον θεσμός στην πόλη μας και να ενταχθεί στο μόνιμο πρόγραμμα των εξωσχολικών δραστηριοτήτων της Δ\βάθμιας Εκπαίδευσης και φυσικά, στις επετειακές εκδηλώσεις της Περιφέρειας Θεσσαλίας!
Επίσης, καταφέραμε και κάτι ακόμα εξαιρετικά σημαντικό. Την πρώτη χρονιά που ξεκίνησαν οι μαθητικές δραστηριότητες, διοργανώθηκε διαγωνισμός έκθεσης με θέμα το Ολοκαύτωμα και βράβευση των τριών πρώτων μαθητών, με έπαθλο ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Στην κεντρική μας εκδήλωση εκείνη τη χρονιά, ο καλεσμένος μας ομιλητής Γ.Γ. του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Γιώργος Καλαντζής, ενθουσιάστηκε με την ιδέα αυτή και την καθιέρωσε πανελλαδικά . Από την επόμενη χρονιά και σε συνεργασία με το Εβραϊκό Μουσείο, διοργανώνεται διαγωνισμός δημιουργίας βίντεο, με βραβείο την επίσκεψη μαθητών στο Άουσβιτς.
Φέτος, σε ένα κατάμεστο Ωδείο από νέους παρακολουθήσαμε ένα καθηλωτικό δίωρο αφιέρωμα, που είχε θέμα «Το Ολοκαύτωμα μέσα από τις τέχνες». Συμμετείχαν 12 γυμνάσια και λύκεια και τα παιδιά της ΙΚΛ της Σχολής Καραβάνα, τα οποία ξεκίνησαν την εκδήλωση και με την καθοδήγηση της δασκάλας εβραϊκών Σέλυ Φελλούς, παρουσίασαν και συγκίνησαν με ένα θεατρικό δρώμενο, βασισμένο στο παιδικό βιβλίο «Έρρικα», ενώ τελείωσαν με ένα αισιόδοξο μήνυμα από το θεατρικό αναλόγιό μου, «Λεχάιμ – Στη ζωή». Στη συνέχεια, ομάδες μαθητών των σχολείων με τη βοήθεια καθηγητών τους και με σοβαρότητα, ευαισθησία και φαντασία, προσέγγισαν το Ολοκαύτωμα. Εργαλεία τους η μουσική, το τραγούδι, η συγγραφή και ανάγνωση λογοτεχνικών κειμένων, η δημιουργία βίντεο, η ζωγραφική, ακόμα και το μιούζικαλ. Η μια έκπληξη ακολουθούσε την άλλη και τις συνόδευε η συγκίνηση, αλλά και η αισιοδοξία από τα ισχυρά και ελπιδοφόρα μηνύματα των παιδιών.
Είμαι σίγουρη, πως τα παιδιά που εμπλέκονται στο να μελετήσουν τη σκοτεινή αυτή σελίδα της ιστορίας, που βλέπουν το τι δυστυχώς «κατάφερε» να κάνει άνθρωπος σε άνθρωπο, θα είναι αυτά που θα αντισταθούν στο ρατσισμό και θα αγωνιστούν για την ειρήνη! Ο Θοδωρής Αρλέτος, η Ζωή Μπαϊραχτάρη και Γιώργος Μακαγιός, είναι τρία από αυτά τα παιδιά. Εκπροσωπώντας το σχολείο τους, το ΓΕΛ Τυρνάβου, έγραψαν και μας παρουσίασαν τρία γράμματα, ένα προς την Ροζίνα Ασσέρ, ένα προς την Άννα Φρανκ και ένα προς τον Πρίμο Λέβι. Τρία συγκλονιστικά γράμματα, που διαβάζοντάς τα θα συμφωνήσετε μαζί μου, πως υπάρχει ελπίδα!
* Η Μπέττυ Μαγρίζου είναι συγγραφέας, Γενική Γραμματέας και επικεφαλής επιτροπής πολιτιστικών της ΙΚ Λάρισας.
Γράμμα στην Άννα Φρανκ
Τρίτη 31 Δεκεμβρίου 2019,
Σου γράφω αυτό το γράμμα Άννα, για να αποτυπώσω τις σκέψεις και τα συναισθήματα, που μου προξένησε η περιπέτεια και η ιστορία σου. Ήσουν ένα έφηβο κορίτσι, γεμάτο όρεξη για ζωή, με πληθώρα ονείρων που επιθυμούσες να πραγματοποιήσεις. Όμως, στα όνειρά σου και στο δικαίωμα για ζωή έβαλαν έναν τοίχο και σε εμπόδισαν να ζήσεις και να κάνεις όσα ήθελες.
Έβαλαν εμπόδια, έκοψαν τις γέφυρες, στον κόσμο τους δεν επιτρεπόταν να ονειρεύεσαι…Βλέπεις, ο κόσμος του φασισμού είναι αδίστακτος, δεν χωράνε τα όνειρα σε αυτόν. Όμως, Άννα Φρανκ εσύ ήσουν ένα έφηβο κορίτσι που δεν εγκατέλειψε τα θέλω του και πάλεψε για τα ιδανικά του, μέχρι τέλους. Μια αθώα ψυχή, που μέσα στον μαρασμό της εποχής, διέφερε. Ένα κορίτσι με όνειρα, ένα κορίτσι με την ελπίδα πως το καλό και η ειρήνη θα υπερισχύσει, ένα κορίτσι που ποτέ δεν το έβαλε κάτω, ένα κορίτσι το οποίο βίωνε τον δικό του Γολγοθά και διάβαινε δύσβατα μονοπάτια, αλλά εξακολουθούσε να θέλει να πραγματοποιήσει τα όνειρά της.
Άννα Φρανκ, αθώο κορίτσι, θεματοφύλακας των πιστεύω σου. Εσύ λοιπόν, έγινες σύμβολο του αποτρόπαιου εγκλήματος που διαπράχθηκε, της γενοκτονίας των Εβραίων.
Εσύ όπως και εκατομμύρια άλλοι άντρες, γυναίκες, παιδιά, χάσατε το δικαίωμα της ζωής μέσα στους κρύους τοίχους των στρατοπέδων συγκέντρωσης.
Άννα ο πόλεμος σταμάτησε, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης είναι πια μουσεία, οι Εβραίοι δεν θεωρούνται μιάσματα, αλλά άνθρωποι. Και εσύ, μέσα από τις σελίδες του ημερολογίου σου έγινες σύμβολο της τότε εποχής. Εσύ, το κορίτσι με το ζεστό χαμόγελο θυμίζεις σε όλους το έγκλημα και είσαι πρότυπο, γιατί πάλεψες για φως μέσα στο απέραντο σκοτάδι.
Ζωή Μπαϊραχτάρη
Πηγή: Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ
Γράμμα στον Πρίμο Λέβι
Σου γράφω σήμερα, για να σου εκφράσω τις σκέψεις που μου δημιουργήθηκαν από τα λεγόμενά σου, σχετικά με τα γεγονότα την περίοδο του «διωγμού» σας! Τραγικές εικόνες πέρασαν μπροστά από τα μάτια μου, διαβάζοντας όλα όσα διαδραματίζονταν στον χώρο εκείνο του μαρτυρίου ψυχών και σωμάτων για χιλιάδες ανθρώπους, οι οποίοι δίχως ποτέ να έχουνε φταίξει, οδηγήθηκαν στην «ἐπὶ γῆς» Κόλαση. Στον χώρο, που έμελλε να παιχτεί η τελευταία πράξη του δράματος, με τον πλέον αποτρόπαιο τρόπο, όπως αργότερα έγινε γνωστό. Στην αποβάθρα που «γέμισε με σκιές», με εμφανέστατα τα αισθήματα της δυστυχίας, του φόβου ή και της απελπισίας για τα επερχόμενα μαρτύρια. Και μετά…σιωπή! Μια σιωπηλή μεταφορά και διαλογή ανθρώπων άοπλων, άκακων…δυστυχισμένων! Ένα άηχο μονοπάτι προς τον βέβαιο θάνατο, ο οποίος γινόταν αντιληπτός σε όλους, ολοένα και περισσότερο!
Άνδρες, γυναίκες, ακόμα και μικρά παιδιά, ήταν τα θύματα μια θηριώδους τραγωδίας που έλαβε σάρκα και οστά με σκοπό την «κάθαρση», όπως χαρακτηριστικά ανέφεραν, από ένα σύνολο ανθρώπων που απλά περνούσε τη ζωή του ειρηνικά, χωρίς ποτέ να προκαλέσει εντάσεις ή αναταραχές. Ένα σύνολο ψυχών, που μάλλον αποτελούσε τροχοπέδη για τα παράλογα και καταστροφικά πολλές φορές, σχέδια των «μεγάλων»! Ένα σύνολο νέων ή και γέρων, που έπρεπε να εξοντωθεί γιατί ενοχλούσε με το ανοιχτό πνεύμα και τον ελεύθερο τρόπο σκέψης! Ένα τεράστιο σύνολο επιστημόνων και επαγγελματιών, που ίσως να άλλαζαν τον κόσμο προς το καλύτερο! Όμως κάτι τέτοιο ήταν ενάντια στα όνειρα των δικτατόρων, οι οποίοι έσπευσαν βίαια να παραμερίσουν κάθε εμπόδιο που συνάντησαν στο δρόμο τους προς την απόλυτη κυριαρχία, η οποία και σημαδεύτηκε με το αίμα ενός λαού!
Θα κλείσω με αυτό που ο Γάλλος ποιητής, Πωλ Βαλερύ, αναφέρει. «Ο φασισμός ξεκινάει με τη σκέψη πως όλοι οι άλλοι και κυρίως, οι εχθροί του καθεστώτος, είναι ανόητοι». Και ο Ισπανός συγγραφέας και φιλόσοφος Μιγκέλ ντε Ουνάμουνο, θα συμπληρώσει λέγοντας πως, «αυτό που οι φασίστες μισούν πάνω απ’ όλα είναι η ευφυΐα των ανθρώπων».
Αυτό μισήθηκε και σε όλους αυτούς, που βρήκαν το τέλος την περίοδο εκείνη! Σε όλους εκείνους, που ξαφνικά και απροσδόκητα χάθηκαν! Οι γυναίκες σας, οι γονείς σας, τα παιδιά σας. Κανείς δεν μπόρεσε να τους αποχαιρετήσει. Τους είδατε για λίγο στην άλλη άκρη της αποβάθρας, σαν μια σκοτεινή μάζα»! Και μετά…σιωπή!
Μακαγιός Γεώργιος
Πηγή: Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος, 22/12/2019
Γράμμα στην Ροζίνα Ασσέρ Πάρδο
Ροζίνα Ασσέρ Πάρδο, σου γράφω σήμερα για να ακουστεί το όνομά σου, που αναγκαζόσουν να κρύβεις. Χάρη σ’ εσένα, ξέρω ότι κρυβόσουν στην κάρδια της Θεσσαλονίκης, σ’ ένα διαμέρισμα Χριστιανών συμπολιτών για να μην καταλήξεις στα ναζιστικά στρατόπεδα θανάτου. Χάρη σ’ εσένα, ξέρω ότι κοίταζες να σταθείς, γιατί δεν έπαιρνε άλλη αναβολή μετά από τόσους αιφνιδιασμούς των Γερμανών. Χάρη σε σένα, ξέρω ότι όταν ο διερμηνέας φώναζε «γκεστάπο, ανοίξτε», εσύ μέσα από το σπίτι αποκρινόσουν, ότι δεν σου επέτρεπαν να ανοίξεις. Χάρη σε σένα, γνωρίζω καλά πως όταν οι Γερμανοί επέμεναν, εσύ έσπευσες με μια πρόφαση στην κουζίνα, για να ειδοποιήσεις την οικογένεια που ήταν στο σπίτι να κρυφτεί. Χάρη σε σένα, βλέπω τη μητέρα με τα δυο της παιδιά να τρυπώνει στην αποθήκη και τον πατέρα με το άλλο παιδί στη ντουλάπα της κρεβατοκάμαρας. Χάρη σε σένα, τον ακούω από την ταραχή του να κλειδώνει από μέσα από το δωμάτιο, κινώντας έτσι τις υποψίες των κατακτητών. Χάρη σε σένα, ξέρω πως μετράς το χρόνο που περνάει στο ρυθμό των χτύπων της καρδιάς σου, κι ας είσαι ένα παιδί.
Αρλέτος Θεόδωρος
Πηγή: 548 ημέρες με άλλο όνομα: Ροζίνα Ασσέρ-Πάρδο
Πηγή άρθρου: Περιοδικό Άλεφ
Αναθηματική στήλη για την Άννα Φρανκ
